زردچوبه از دیدگاه طب سنتی

    مقاله مروری زردچوبه از دیدگاه طب سنتی   رویا جاجوندیان [1]   فصلنامه دانشکده پرستاری و مامایی   سال دوم، شماره چهارم، زمستان 1383   چکیده   مقدمه: زردچوبه گیاهی است که در طب سنتی از دیرباز دارای جایگاه ویژه‌ای است. گیاه آن پایا به ارتفاع یک و نیم‌متر با برگ‌های قاعده‌ای ساقه بدون دمبرگ با غلاف مشخص، گل‌های این گیاه، به صورت سنبه‌ای محصور در دو برگچه‌ی مایل به زرد می‌باشند. در اطراف ساقه زیرزمینی گیاه، غده‌هایی تولید می‌شود به رنگ زرد و به طول 3 تا 7 و قطر 1 تا 2 سانتی‌متر با سطحی نسبتاً صاف که محل افتاده‌ی ریشه بر روی آنها دیده می‌شود این غده‌ها همان زرد چوبه هستند. زرد چوبه باعث کاهش ترشحات معده می‌شود، ضد زخم معده و دئونوم است در غلظت‌های بالا اثر باکتری‌کشی دارد. به دلیل قابلیت فتوتوکسی سیتی کورکومین موجود در آن، در درمان اختلالات پوستی (پسوریازیس و عفونت ویروسی) کاربرد دارد. کورکومین حلقوی فعالیت ضد نماتدی دارد. عصاره‌ی زردچوبه در کاهش فشار خون در ارتباط با آنتاگونیست‌های آدرنرژیکی، هیستامینی و آتروپین، نقش بسزایی دارد. عامل ضد التهاب است، سطح هیستامین را کاهش داده و میزان تولید کورتیزول را افزایش می‌دهد. در مقابل سرطان و تومورزایی اثر مهاری دارد. عمل ضد اکسید کنندگی و هیپولیپیدمیک آن نقش اصلی را طی محافظت از بافت مغز در آسیب‌های مغزی حاصل از اتانل ایفا می‌کند. در التیام و بهبود زخم‌ها و درمان بیماری‌های کبدی موثر است. عصاره‌ی الکلی زردچوبه، سبب کاهش معنی‌دار وزن بیضه، غلظت تستوسترون و ناباروری می‌شود. تیمار خوراکی کورکومین از بروز آب مروارید جلوگیری می‌کند. در درمان آرتریت روماتوئید عملکردی ضعیف‌تر از فنی بوتازون دارد. زردچوبه در کبد سمی [2] ، سنگ کیسه‌ی صفرا و بارداری منع مصرف دارد. عمده اثرات زردچوبه به دلیل اثر بخشی کورکومین موجود در آن می‌باشد.  �  واژه های کلیدی: زردچوبه، کورکومین، طب سنتی           فصلنامه دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه، سال دوم، شماره چهارم، ص 161-154، زمستان 1383   [1] . کارشناس ارشد فیزیولوژی، عضو هیأت عمی دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه آزاد اسلامی بجنورد   [2] . Toxic Liver